Η βία μεταξύ συντρόφων, συζύγων, των γονέων προς τα παιδιά τους, των παιδιών προς τους υπερήλικες ή ανάπηρους γονείς τους, δεν είναι μόνο ηθικά αποκρουστική και μεμπτή αλλά και νομικά απαγορευμένη. Τι σημαίνει αυτό; Ότι υπάρχει ένα πλήρες νομικό πλαίσιο προστασίας για τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, στο οποίο μπορούν να καταφύγουν προκειμένου να προστατευτούν.
Ο νόμος 3500/2006 (όπως τροποποιήθηκε με τον ν.4531/2018), ποινικοποίησε το ιδιώνυμο έγκλημα της ενδοοικογενειακής βίας, ορίζοντας περαιτέρω ότι «η άσκηση βίας κάθε μορφής μεταξύ των μελών της οικογένειας απαγορεύεται». Αυτό σημαίνει ότι ενδοοικογενειακή βία, συνιστά και η ψυχική, συναισθηματική, λεκτική ή σεξουαλική βία, αρκεί να στοιχειοθετείται και χωρίς να απαιτείται η συρροή της με σωματική βία.
Ως ενδοοικογενειακή βία, ορίζεται η τέλεση αξιόποινης πράξης, σε βάρος μέλους της οικογένειας, ειδικότερα δε, η σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας τους (με τη συμπλήρωση των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα). Ως προστατευόμενα πρόσωπα νοούνται η οικογένεια ή κοινότητα που αποτελείται από συζύγους ή πρόσωπα που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης ή γονείς και συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας και τα εξ υιοθεσίας τέκνα τους. Επίσης, οι διατάξεις για την ενδοοικογενειακή βία εφαρμόζονται και στους μόνιμους συντρόφους και στα τέκνα, κοινά ή ενός εξ αυτών, στους τέως συζύγους, στα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί, καθώς και στους τέως μόνιμους συντρόφους».
Αν ένα μέλος οικογένειας, όπως ορίζεται παραπάνω, υφίσταται ενδοοικογενειακή βία, μπορεί να καταφύγει στην αστυνομία, ενημερώνοντας τις αρμόδιες αρχές, οι οποίες οφείλουν να κινηθούν αυτεπαγγέλτως, χωρίς να χρειάζεται ο παθών/παθούσα να υποβάλλει μήνυση ή έγκληση.
Ακόμα, δίνεται η δυνατότητα στα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, να καταφύγουν στα πολιτικά Δικαστήρια, ζητώντας ασφαλιστικά μέτρα για την προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης, όπως περιοριστικά μέτρα και απαγόρευση προσέγγισης τους από τον δράστη. Μην ξεχνάμε ότι η ενδοοικογενειακή βία συνιστά προσβολή της προσωπικότητας του ατόμου που θίγεται.
Η εμβέλεια των νόμων και των κανόνων για την προστασία των θυμάτων της ενδοοικογενειακής βίας, ξεπερνά τα όρια του κράτους και φτάνει μέχρι τις διεθνείς
και ευρωπαικές συμβάσεις, οι οποίες τονίζουν στα κράτη την υποχρέωση τους για την προστασία των ανθρώπων αυτών. Πρόσφατη μάλιστα απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ της 9.7.2019, Volodina κατά Ρωσίας, Προσφυγή 41261/17, πηγή: sakkoulasonline.gr), καταδίκασε τη Ρωσία, διότι κατά το σκεπτικό της απόφασης, απέτυχε να προστατεύσει γυναίκα υπήκοο, η οποία δεχόταν εντεταμένα σωματική και ψυχική βία από τον σύντροφο της, με περιστατικά απαγωγής, απειλών θανάτου κτλ, αφού δέχτηκε ότι η συγκεκριμένη χώρα δεν διαθέτει αποτελεσματική νομικό σύστημα για την ενδοοικογενειακή βία, ενώ περαιτέρω οι ρώσικες αρχές δεν διερεύνησαν τα καταγγελόμενα από την γυναίκα περιστατικά.
Ως εκ τούτου και με βάση τα νέα δεδομένα της σημερινής εποχής, όπου η πανδημία του κορονοϊού (COVID-19), δυσχεραίνει την θέση των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας ή μπορεί να δημιουργεί νέα θύματα, είναι ευθύνη όλων να ενημερώσουμε τις αρμόδιες αστυνομικές αρχές, εάν αντιληφθούμε οποιοδήποτε επεισόδιο ενδοοικογενειακής βίας. Μία κλήση στην Άμεση Δράση (ακόμα και ανώνυμη), μπορεί να προστατεύσει έναν συνάνθρωπο από την ψυχική ή σωματική κακοποίηση και να περιορίσει το ανησυχητικά αυξανόμενο φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας, το οποίο μπορεί να βρίσκεται δίπλα μας και όχι τόσο μακριά όσο πιστεύουμε.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κος Σωτήρης Τσιόρδας στην καθημερινή ενημέρωση που πραγματοποιεί προς τους πολίτες για την ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις του κορονοιού: «είναι προτιμότερο να περπατήσουμε έξω για να καταπραΰνουμε έναν ανεπίτρεπτο θυμό και αίσθημα βίας, ακόμα κι αν πάρουμε πρόστιμο, από το να ασκήσουμε ενδοοικογενειακή βία. Να προστατεύουμε τους δικούς μας ανθρώπους. Δεν μπορούμε να έχουμε τέτοια φαινόμενα στην Ελλάδα του 2020».
Η κινητοποίηση των ελληνικών αρχών είναι άμεση, με την προώθηση τηλεοπτικών, ραδιοφωνικών και άλλου είδους μηνυμάτων για τους τρόπους προστασίας των θυμάτων της ενδοοικογενειακής βίας, ενώ άμεση είναι και η κινητοποίηση ειδικών φορέων της χώρας, θεσμοθετημένων για ανάλογους σκοπούς.
